فصل دوم پروژه غرور
مبانی نظری غرور
پیشینه تحقیق غرور
پیشینه داخلی غرور
پیشینه خارجی غرور
پیشینه پژوهش غرور
پیشینه نظری غرور
ادبیات نظری غرور
چارچوب نظری غرور
فصل دوم پروژه و پیشینه نظری غرور عنوان این پژوهش می باشد که در ان به مبانی نظری و پیشینه تحقیق می پردازیم.
در لغتنامهی آکسفورد ، غرور در معنای اسمی، احساس رضایت و خوشنودی عمیق ناشی از موفقیتهای شخصی تعریف شده است. همچنین از خشنودی، لذت، سربلندی، احساسرضایت، افتخار و عزتنفس مترادف با معنای مثبت غرور و از تکبر و خودبینی و گستاخی و خودپسندی و خودشیفتگی و خودخواهی در معنای منفی غرور یاد شده است. غرور در معنای منفی، به اين معنا است كه انسان به آنچه از كمالات و امكانات دارد بسنده كرده و خويش راكامل و رسيده بداند و از حركت برای يافتن و دانستن و به كاربستن باز ماند و دچار سكون شود.
غرور به معنی فريفتگی به داشتهها و جذابيتهای غيرحقيقی و علائق دنيوی است که باعث میشود انسان از ياد خدا غافل شود و معنويت و سرمايههای حقيقی سعادت خود را فراموش نمايد، و در نتيجه به انواع بيماریهای اخلاقی و روانی مانند عجب، تکبر، خودخواهی و مانند آن مبتلا گردد. در محجة البيضاء فى تهذيب الاحياء، كه از بهترين كتب اخلاق محسوب مىشود و تكميل و تهذيبى است براى احياء العلوم غزالی، غرور اطمينان نفس به چيزى كه مطابق با خواهشهای نفسانى است معرفی شده است. پس طبيعت انسان به سبب نيرنگ و فریب شيطان به آن مايل مىشود. بنابراین هركس بر اساس شبههی فاسدى معتقد شود كه در دنيا و يا آخرت به خير و سعادت رسيده مغرور است، و چون بيشتر مردم به خودشان گمان خير دارند، در اينصورت بيشتر مردم مغرورند.
فهرست مطالب
تعریف نظری غرور
تعریف عملیاتی غرور
فصل دوم چارچوب نظری و پیشینه پژوهش غرور
1-2 مفهوم شناسی 1
1-2-1 تعریف لغوی غرور 1
1-2-2 تعریف اصطلاحی غرور 3
1-2-2-1 غرور منفی 3
1-2-2-2 غرور مثبت 5
1-2-3 تعریف لغوی اخلاق 7
1-2-4 تعریف اصطلاحی اخلاق 7
1-3 اصطلاحات مربوط به غرور 9
1-3-1 واژههای مرتبط با غرور 9
1-3-1-1 تکبر 10
1-3-1-2 عجب 11
1-3-2 واژههای متضاد غرور 11
1-3-2-1 تواضع 11
1-3-2-2 ذلت و خواری نفس 12
1-3-3 تفاوت غرور با عجب و کبر 13
1-3-4 تفاوت غرور با رجاء 14
1-4 تاریخچه مبحث غرور 15
1-4-1 فلسفه غرب 15
1-4-2 فلسفه اسلامی 22
فصل دوم: غرور از نظر فیلسوفان اسلامی 24
2-1 ریشههای مذهبی غرور در آراء فیلسوفان اسلامی 25
2-1-1 غرور در آیات 25
2-1-1-1 تعریف غرور 25
2-1-1-2 ماهیت غرور 26
2-1-1-3 عوامل غرور 27
2-1-1-4 واژههای مترادف با غرور 28
2-1-1-5 انواع غرور در قرآن 34
2-1-2 غرور در روایات 39
2-1-3 جایگاه تواضع در روایات 49
2-1-4 حکم اخلاقی غرور 49
2-1-5 مصادیق غرور مثبت 50
2-1-5-1 تکبر در برابر متکبر 50
2-1-5-2 تکبر زن در مقابل مرد نامحرم 51
2-2 غرور از نظر فیلسوفان 51
2-2-1 تعریف غرور 54
2-2-1-1 ابن مسکویه 54
2-2-1-2 خواجه نصیر الدین طوسی 55
2-2-1-3 غزالی 56
2-2-1-4 فیض کاشانی 56
2-2-1-5 محمد مهدی نراقی 57
2-2-2 ماهیت غرور 57
2-2-2-1 غرور مثبت 58
2-2-2-2 غرور منفی 58
2-2-3 حکم اخلاقی غرور 60
2-2-4 درجات غرور 61
2-2-4-1 غرور کافران 61
2-2-4-2 غرور عاصیان 65
2-2-5 اقسام غرور 68
2-2-5-1 اهل علم 68
2-2-5-2 زاهدان و عابدان 73
2-2-5-3 متصوّفان 75
2-2-5-4 توانگران 76
فهرست منابع 80
الف. منابع فارسی 80
ب. منابع عربی 84
ج. منابع انگلیسی 85